Để cây sen đá luôn khỏe mạnh và phát triển tốt bạn cần phải lưu ý và đáp ứng đầy đủ các điều kiện cần thiết cho chúng. Vì nếu không được chăm sóc đúng cách, cây sen đá sẽ bị héo úa, và chết dần. Sau đây là bài viết chia sẻ kinh nghiệm cách chăm sóc sen đá của MOW Garden.

Sen đá vốn là một loại thực vật mọng nước, thuộc họ xương rồng, ưu nắng, có nguồn gốc từ những vùng khí hậu khô cằn. Để tồn tại cây sen đá đã phải tự “trang bị” cho mình những cơ chế sinh tồn, giúp nó chống chịu qua những đợt hạn hán kéo dài. Sở dĩ cây sen đá có thể chịu được hạn là do bên trong thân của chúng luôn dự trữ nước và chất dinh dưỡng.

Việc chăm sóc sen đá cũng khá đơn giản, không phải tốn nhiều thời gian, mà chỉ đòi hỏi bạn bỏ ra từ 5 – 10 phút mỗi ngày cho công việc chăm sóc.

Tuy nhiên, bất cứ ai từng thử trồng cây sen đá thì hẳn đều đã trải qua cảm giác bất lực khi chứng kiến chậu cây yêu dấu của mình, hoặc là bị quắt queo héo úa, hoặc là không phát triển, và rồi sau đó “quy tiên” mãi mãi. Rõ ràng là nó rất dễ sống kia mà?

Lý do chính khiến cho cây sen đá của bạn luôn phải “ra đi” trong vòng vài tuần là bởi nó không được đáp ứng môi trường sống thích hợp, vốn có thể giúp nó gần như “bất tử”.

Kỹ thuật chăm sóc cây sen đá chính là việc bạn thấu hiểu về chúng, và đáp ứng những gì nó mong đợi, chứ không phải do bạn muốn.

Thậm chí, ngay cả những người “già dặn” trong “làng sen đá” thì ít nhiều cũng phải ngậm ngùi vì giống cây này. Do đó, không phải do bạn không có “căn duyên” gì đây, mà đây là một thắc mắc ai cũng gặp phải.Tất nhiên, không có một cách chăm sóc sen đá nào chung cho tất cả, bởi chúng rất đa dạng, và nó sẽ còn tùy thuộc vào xuất xứ của từng loại, nhưng với các quy tắc đơn giản dưới đây sẽ giúp bạn “chinh phục” cây sen đá với tỷ lệ thành công cao hơn.

Nội dung hiện

II – Cách chăm sóc sen đá cơ bản

1 – Chế độ nước

Sen đá được yêu thích cũng bởi vì sự đa dạng về chủng loại và màu sắc của chúng, nhưng cũng chính vì điều này khiến cho việc chăm sóc cây sen đá trở nên khó khăn hơn, bởi mỗi loại sen đá sẽ có một nhu cầu về lượng nước khác nhau. Với loại này thì sẽ chịu được khô hạn, nhưng với loại khác thì không.

Vả lại sen đá là loại thực vật mọng nước, chúng rất nhạy cảm với nước, nếu tưới thiếu nước một ít cũng không được, mà dư một ít thì nó cũng không xong. Chỉ mới là chế độ tưới nước thôi, hẳn là bạn đã cảm thấy rất khó chăm sóc rồi đúng không. Đừng quá lo lắng, MOW Garden sẽ hướng dẫn bạn các mẹo tưới nước cho sen đá sao cho đúng và đủ.

1.1 – Lưu ý trước khi tưới

Đầu tiên, khi tưới cần tránh để nước văng lên lá hoặc thân quá nhiều, bởi lượng nước ứ đọng lại trên lá quá lâu sẽ tạo điều kiện cho các loại vi khuẩn và nấm phát triển. Nếu như phát hiện trên nước đọng lại trên lá, hãy đưa cây tới vị trí thoáng gió để giúp chúng mau khô.

Thứ hai, không nên tưới nước vào những ngày ẩm ướt, do sen đá rất nhạy cảm với nước, nếu thừa nước chúng dễ bị úng, thối thân hoặc thối rễ.

Thứ ba, không nên tưới nước vào buổi trưa hoặc vào thời điểm nắng nóng. Bởi nước là chất dần truyền nhiệt rất tốt, nên khi ta tưới vào lúc này làm suy yếu bộ rễ của sen đá.

Thứ tư, hạn chế sử dụng các loại bình phun sương để tưới cho sen đá.

Thứ năm, nên sử dụng các loại nước sạch như nước máy hoặc nước mưa để tưới. Đối với nước máy cần để qua ngày trước khi sử dụng. Nếu có nguồn nước sông sạch thì lầ một lợi thế.

1.2 – Cách tưới nước cho sen đá

Tùy theo điều kiện chăm sóc sẵn có mà cách tưới nước sẽ khác nhau. Chẳng hạn như bạn chỉ có một vài cây thì cách tưới sẽ khác so với một vườn có số lượng nhiều cây. Hoặc khi cây sen đá được trồng nơi bí gió, thiếu nắng thì cách tưới sẽ phải cẩn thận hơn. Tóm lại, hãy nhớ đừng để nước đọng lại trên lá quá lâu.

Cách thứ nhất, có thể sử dụng một vật dụng đơn giản, như là ly nước để tưới cho cây, chú ý chỉ nên tưới vào những phần đất xung quanh chậu cây mà thôi, tránh để nước đọng lại trên lá. Và mỗi khi tưới thì cần đảm bảo tưới đẫm, tức là tưới đến khi nào nước thoát ra từ đáy chậu thì mới ngừng lại.

Cách thứ hai, nếu như có một bình nước có vòi chuyên dụng thì công việc tưới sẽ dễ dàng hơn so với việc dùng ly nước. MOW Garden khuyến nghị các bạn nên sử dụng những loại bình có vòi này. Cách tưới thường phù hợp với điều kiện trồng số lượng ít một vài chậu, và nó giúp phòng ngừa bệnh cho sen đá rất tốt.

Cách thứ ba, đó chính là phương pháp tưới nước thẩm thấu ngược, cho nước ngấm từ dưới đáy chậu lên. Đây là một phương pháp hiệu quả, tiết kiệm thời gian và rất an toàn cho cây. Xử dụng một chậu nước, đảm bảo lượng nước chỉ ngập 3/4 chậu cây, và đợi 1 – 2 phút cho nước ngấp dần vào trong chậu.

Cách thứ tư, để cho nhanh bạn có thể sử dụng bình xịt nước để xịt thẳng lên cây. Phương pháp này phù hợp với người nhiều kinh nghiệm hơn, cần phải có giá thể tốt và một vị trí thích hợp để kiểm soát được lượng nước đọng lại trên lá.

1.3 – Lượng nước bao nhiêu là đủ?

Đây là câu hỏi mà MOW Garden nhận được rất nhiều, bởi mỗi loại sen đá có một nhu cầu về nước khác nhau, nên lượng nước tưới sẽ khác nhau. Một số trường hợp tưới nước quá nhiều sẽ chết, số khác khi tưới ít nước thì cũng không được. Do đó, lượng nước tưới cho sen đá luôn là một điều gì đó rất “kỳ bí”, bởi bạn không thể ngồi đấy mà đo lường từng chút được.

Trong điều kiện tự nhiên, có những lúc trời mưa rất nhiều, có lúc thì mưa ít chứ không hề được chăm sóc đều đặn như chúng ta thường làm. Vậy mà cây sen đá vẫn có thể sống tốt. Đó là do lượng nước tưới có thể được điều chỉnh thông qua loại giá thể thoát nước, với lượng nước tưới nhiều thì cũng sẽ rút đi hết.

Nguyên nhân phần lớn cây sen đá chết là do sử dụng giá thể không phù hợp. Do đó, bạn có thể tưới nước thoải thích, tưới theo phương pháp tưới đẫm, đảm bảo đến khi lượng nước chảy ra từ đáy chậu. Và lượng nước còn lại sẽ do giá thể thoát nước tự động điều chỉnh.

Ngoài ra, lượng nước tưới sẽ phụ thuộc vào từng thời kì hoặc điều kiện thời tiết. Ví dụ như bạn sẽ tưới nước ít lại vào những mùa ẩm ướt hoặc quá nóng.

1.4 – Xác định thời điểm tưới nước

Mỗi một loại sen đá sẽ có một nhu cầu về nước khác nhau, dù rằng đa số các loại sen đá đều chịu hạn, nhưng cũng đừng chủ quan mà để cho cây sen đá của bạn bị thiếu nước quá lâu. Sen đá khi bị thiếu nước rất dễ bị “stress”, và nếu cứ lắp lại tình trạng này nhiều lần thì chúng sẽ bị suy yếu, héo úa, dễ mắc bệnh và chết dần.

Tuy nhiên, cách tưới nước “ngẫu hứng” bất kể khi nào bạn muốn thì lại càng nguy hiểm hơn cho cây sen đá.

Việc tưới nước “vô độ” sẽ khiến cho giá thể luôn ẩm ướt quá mức, làm ngăn cản khả năng hô hấp của hệ rễ, và đây chính là nguyên nhân làm cho bộ rễ cây bị suy yếu sau một thời gian.

Việc xác định đúng thời điểm tưới nước cho cây sen đá sẽ giúp chúng luôn phát triển khỏe mạnh. Nhưng làm cách nào để biết được lúc nào thì nên tưới?

Đọc tới đây có lẽ bạn sẽ thấy phức tạp, nhưng hãy cứ yên tâm là phương pháp sau đây sẽ giúp bạn tưới nước đúng thời điểm cho sen đá.

Sẽ không có công thức bao nhiêu ngày tưới một lần cho sen đá, mà nó đòi hỏi bạn cần phải có sự linh hoạt. Tùy thuộc vào mỗi điều kiện chăm sóc khác nhau, mà có những khoảng cách giữa những lần tưới khác nhau. Ví dụ như thời điểm khô thì nước sẽ thoát hơi nhanh, nên sẽ thời gian tưới sẽ mau hơn. Ngược lại, thời tiết mưa ẩm sẽ tưới ít hoặc không nên tưới.

Để đảm xác định thời gian tưới cho cây sen đá, bạn có thể thử một phương pháp đơn giản như sau. Khi tưới lần đầu, hãy ghi lại thời điểm, sau đó để cho giá thể thật khô, rồi quan sát biểu hiện bên ngoài, tới khi nào sen đá bị héo một chút thì hãy ghi nhận thời điểm này. Lúc này, bạn đã xác định được thời gian giữa hai lần tưới nước.

Ví dụ, nếu ghi nhận được là 6 ngày cây sen đá có biểu hiện thiếu nước, thì hãy lập lịch cho các lần tưới sau cách nhau 4 – 5 ngày thôi. Quan trọng là, giữa các lần tưới phải đam bảo giá thể đã khô ráo hoàn toàn. Tiếp theo, hãy tùy thuộc vào điều kiện thời tiết để tưới nước theo lịch mà bạn đã có. Với lần đầu cây sen đá bị thiếu nước, nó sẽ không bị vấn đề gì.

1.5 – Hiện tượng úng nước

Dấu hiệu: Đa phần các giống sen đá đều rất nhạy cảm với nước, nên tình trạng bị úng nước rất phổ biến. Khi có những biểu hiện như lá nhạt màu, trong suốt, ngả màu vàng và mềm nhũn thì rất có thể sen đá đang bị úng nước. Hãy xử lý thật sớm, tránh để tình trạng này nghiêm trọng hơn, bởi nó sẽ lan ra các phần còn lại khiến cho sen đá bị chết hoàn toàn..

Nguyên nhân: Khi tưới nước quá nhiều, tưới liên tục hoặc giá thể không thoát nước chính là các nguyên nhân gây nên tình trạng bị úng nước ở sen đá.

Cách khắc phục: Rất khó để cứu một cây sen đá bị úng nước. Tuy nhiên, nếu phát hiện sớm bị vẫn có cơ hội để cứu chúng. Khi nhận thấy cây sen đá bị úng nước, cần phải kiểm tra lại giá thể và thay ngay lập tức, sau đó đặt cây sen đá tại nơi thông thoáng, có ánh sáng nhẹ. Cần loại bỏ những phần bị úng và hư hại.

1.6 – Hiện tượng thiếu nước

Dấu hiệu: Mặc dù thiệu nước không quá nghiêm trọng như khi bị úng nước, nhưng cũng đừng để cây sen đá bị thiếu nước quá nhiều lần. Khi nhận thấy phần lá bắt đầu nhăn nheo, đất bị khô và thiếu sức sống là lúc chúng đang cần cung cấp nước đấy.

Nguyên nhân: Không chỉ việc bỏ quá lâu không tưới mới làm cho cây sen đá bị thiếu nước, việc tưới nước không đúng cách, lượng nước chưa thẩm đều vào giá thể cũng là một nguyên nhân khiến cây sen đá bị thiếu nước. Và khi đặt chúng dưới thời tiết khắc nghiệt, chúng sẽ sử dụng tới lượng dự trữ và sau đó bị héo và chết dần.

Cây sen đá có khả năng tích trữ nước giúp nó có khả năng chịu hạn rất tốt, nhưng khi đặt chúng trong tình trạng khô hạn kéo dài, chúng sẽ sử dụng hết lượng nước tích trữ và không chịu đựng được nữa, sau đó lá sẽ bị héo và chết dần.

Cách khắc phục: Hãy đảm bảo tưới dẫm cho toàn bộ giá thể để ngấm nước hết mọi ngóc ngách. Đừng tưới nước một cách hời hợt, vì rất có thể chỉ ướt trên mặt, và một số phần sẽ vẫn còn khô, không cung cấp đủ nước cho sen đá phát triển.

2 – Chế độ ánh sáng cho sen đá

2.1 – Lựa chọn vị trí thích hợp

Đa số các loại sen đá đều ưu nắng, tức là chúng cần rất nhiều nắng cho hoạt động quang hợp thì mới phát triển được, thời lượng ánh sáng trung bình cần từ 3 – 5h/ngày. Vẫn có một số loại có thể trồng trong nhà, nơi khuất nắng, nhưng tựu chung lại là cần có nhiều ánh sáng.

Khi đặt cây sen đa ở trong nhà quá lâu, chúng có những biểu hiện xấu đi chẳng hạn như cao ngổng lên, lá ngửa ra, màu sắc nhợt nhạt, và nếu thiếu sáng quá lâu có thể bị rụng lá. Nếu muốn trồng cây sen đá trong nhà, nơi thiếu ánh sáng thì bạn cần phải đưa chúng ra “tắm nắng” mỗi ngày, để giúp chúng có thể quang hợp.

Thích hợp nhất là đặt ngoài trời, nơi có lượng ánh sáng mặt trời dồi dào và thông thoáng. Nếu như không có sân rộng, bạn cũng có thể trồng sen đá tại những nơi nhiều nắng trong nhà như là gần cửa sổ, giếng trời hoặc ngoài ban công. Làm sao để thời lượng ánh sáng mỗi ngày từ 3 – 5h/ngày là ổn.

2.2 – Sen đá bị cháy nắng

Dấu hiệu: Giống với hiện tượng úng nước, trên bề mặt lá xuất hiện những vết thâm có màu nâu hoặc màu đen. Tuy nhiên, cháy nắng thì lá sẽ bị teo tóp lại, còn úng nước thì lá vẫn mọng nước, có thể bị rụng. Nếu cây sen đá bị cháy nắng nhẹ thì sẽ chỉ xuất hiện vài vết đen lốm đốm, nhưng càng để lâu thì nó sẽ lan ra phần còn lại, làm hỏng lá.

Nguyên nhân: Đa phần các loài sen đá đều ưu nắng, nhưng không phải loại nào cũng chịu được nắng gắt. Bên trong sen đá có sắc tố Anthocyanin có thể bảo vệ chúng khỏi tia UV, tuy nhiên một số khác thì không. Ngoài ra, khi cây sen đá mới được tỉa rễ, chưa đủ khỏe, chưa phát triển đầy đủ thì cũng sẽ bị cháy nắng nếu đặt dưới trời nắng gắt.

Cách khắc phục: Những tổn thương trên lá do cháy nắng thì không thể chữa lành. Nên phát hiện sớm để tìm cách che chắn hoặc di dời cây vào vị trí thích hợp hơn. Sau một thời, cây sen đá sẽ khỏe mạnh trở lại, những phần lá cũ bị cháy nắng sẽ được thay thế bởi lá mới.

2.3 – Sen đá bị thiếu nắng

Dấu hiệu: Khi trồng trong điều kiện thiếu nắng, cây sen đá sẽ bị mất màu dần sau vài ngày. Sau đó, chúng có xu hướng mọc cao bất thường, các phần lá bắt đầu tách xa nhau, phía ngọn cây hướng về phía nguồn ánh sáng.

Nguyên nhân: Trong điều kiện thiếu ánh sáng, quá trình quang hợp ở cây sen đá diễn ra chậm hơn, và nó có xu hướng sản sinh ra nhiều tế bào Chlorophyll giúp chúng tiếp nhận được nhiều ánh sáng hơn. Do đó, bạn sẽ thấy cây sen đá bị mất đi các màu sắc sặc sỡ của chúng, và dần chuyển sang màu xanh.

Cách khắc phục: Sen đá là loài thực vật ưu nắng, cần phải có lượng nắng trực tiếp từ 3 – 5h mỗi ngày, nhưng phải là nắng nhẹ và nhiệt độ không quá nóng.

3 – Chế độ dinh dưỡng

Loài sen đá có sức sống rất mãnh liệt, chúng thường tồn tại những nơi khô cằn, thiếu dinh dưỡng. Do đó, cây sen đá vẫn có thể phát triển được mà không yêu cầu quá nhiều về dinh dưỡng, thậm chí là không cần phải bón phân. Nếu như bạn đang sử dụng loại giá thể có bổ sung phân hữu có thì không nên bón thêm nữa.

Tuy nhiên, về lâu dài thì lượng dinh dưỡng có trong giá thể cũng sẽ trôi dần. Thông thường, bạn sẽ định kì thay giá thể mới và trộn thêm phân bón mới vào nên sẽ không cần phải bón thêm gì nữa. Tuy nhiên, nếu như bạn chưa muốn thay giá thể mới, vì nhận ra giá thể cũ vẫn còn sử dụng tốt, thì có thể bổ sung thêm một chút phân bón hữu cơ.

Nên sử dụng các loại phân bón hữu cơ thay vì phân hóa học. Một số loại phân hưu cơ như là phân gà, phân dê, phân trùn quế, phân bò… Bạn cũng có thể tìm hiểu về cách tự ủ phân hữu cơ tại nhà, bên trong có bổ sung các loại vi sinh vật có lợi, vừa giúp cho đất tơi xốp, và cùng giúp kháng bệnh khá tốt.

MOW Garden

Xem thêm: