Sen đá là một cái tên đã trở nên quá quen thuộc với nhiều người, nó là loài thực vật được nhiều người yêu thích vì sự đa dạng về màu sắc và kiểu dáng. Tuy nhiên, những về các loại sen đá trên mạng hiện nay còn rất mơ hồ. Đa phần các bài viết rất sơ xài, qua loa, được cóp nhặt mà không hề có sự tìm hiểu nào cả.

Nếu đã từng lướt qua các bài viết trên mạng về các loài sen đá, thì hẳn là bạn sẽ bắt gặp những đoạn thông tin được lặp đi lặp lại như sau “trên thế giới có tới 60 họ sen đá với gần 400 loài“, hay các thông tin đại loại như sen đá có tên tiếng anh là Succulent Plants. Đây đều là những thông tin hoàn toàn sai lệch và gây nhiểu lầm.

Thực chất các bài viết trên mạng này đều được cóp nhặt, được biết lại từ những bài báo cũ. Chúng thường có nét ngữ nghĩa khá giống nhau, rất hời hợt, thiếu kiểm chứng và không hề có tính khoa học.

Đối với những người đã sành về các giống sen đá thì không sao, nhưng với người mới tìm hiểu thì sẽ rất khó để xác định được chính xác giống sen đá mà họ đang trồng là gì.

Nhiều người cho rằng các thông tin dù có chính xác thì cũng chỉ mang tính tham khảo chứ ngoài ra chẳng hề mang lại ích lợi nào cả.

Vậy thì giả như bạn vô tình bắt gặp một giống sen đá đẹp mắt, và đang cần tìm hiểu về giống này, nhưng khi tìm hiểu thì chỉ nhận được những cái tên chung chung như là sen đá kim cương, sen đá nâu, sen đá Phật bà, sen đá hoa hồng, sen đá móng rồng,…

các loại sen đá

Trước đây, MOW Garden cũng rất bối rối mỗi khi phải đi tìm tên gọi của sen đá qua các viết trên mạng. Do đó, MOW Garden muốn cung cấp tới các bạn những thông tin rạch ròi mà mình đã tìm hiểu và kiểm chứng thông qua các tài liệu về các loài sen đá. Nếu như bạn đang thắc mắc có bao nhiêu loại sen đá thì hay theo dõi bài viết dưới đây nhé.

I – Vì sao cần biết tên các loại sen đá?

Không rõ cách gọi sen đá hay hoa đá được bắt nguồn từ đâu, nhưng có lẽ nó đến từ hình dáng của một số loài cây mọng nước, có lá cứng cáp, hình dáng giống như một bông hoa, có loài thì giống với hoa sen, và được phát hiện trên mỏm đá. Trên thực tế thì có rất nhiều loại cây mọng nước có đặc điểm này, và chúng ta không thể gộp tất cả chung vào một loài.

tên các loại sen đá đẹp

Như đã nói trên, có một số bài viết cho rằng sen đá có tên tiếng anh Succulent Plant, nhưng điều này hoàn toàn sai, vì đây là cách gọi mà “bọn Tây” dùng để chỉ những loài thực vật mọng nước.

Có nghĩa là trong đó có cả những loại cây như xương rồng, lươi hổ, nha đam, kim tiền,… Có bao giờ bạn nói những loài cây trong họ xương rồng Cactaceae là cây sen đá không?

Về thông tin có tới 60 họ sen đá thì có vẻ như người viết rất chưa hiểu về cách phân chia thực vật. Bởi vì trong mỗi một họ thì sẽ có nhiều chi, mà trong mỗi chi là có rất nhiều loài.

cây sen đá thì không thể nào mà rộng tới mức có 60 họ. Cách nói 60 họ sen đá thì chẳng khác gì việc xếp cây lưỡi hổ cũng nằm trong họ sen đá?

Trên thực tế thì người ta phân ra 60 họ thực vật mọng nước thì mới là thông tin chính xác. Và theo như cách mô tả về các loài sen đá thì chúng đa phần nằm trong họ lá bỏng (Crassulaceae), gồm có các chi Echeveria, Sempervivum và một số loài Sedum. Những loài sen đá xuất hiện lần đầu tiên tại Việt Nam thì chủ yếu là chi Echeveria.

Sau này, khi phong trào chơi sen đá nổi lên, người ta bắt đầu nhập thêm các loại sen đá quý hiếm khác nhau, chúng nằm rải rác trong các chi như là Kalanchoe (Trường sinh), Sinocrassula,… Kể cả một số chi không nằm trong họ lá bỏng (Crassulaceae) cũng được nhập về. Tất cả đều có hình dáng giống bông hoa nên cũng được gọi là sen đá (hoặc hoa đá).

các loại sen đá đẹp

Như vậy cách gọi sen đá (hoặc hoa đá) được dùng chung cho những loài thực vật mọng nước có hình dáng đặc trưng như mô tả trên. Nếu như muốn chăm sóc sen đá đúng cách thì chúng ta nên nắm rõ tên gọi của chúng. Tuy rằng, giữa các giống sen đá này có một vài đặc điểm giống nhau nhưng cũng không nên dùng chung một cách chăm sóc.

Bên cạnh đó, việc biết được tên gọi chính xác tên gọi của các loài sen đá sẽ giúp bạn lựa chọn giống sen đá phù hợp hơn với mình, cũng như giúp bạn có thể phối sen đá trong những mẫu tiểu cảnh Terrarium.

II – Danh mục tất cả các loại sen đá

III – Các loại sen đá

các loại sen đá Aeonium

1 – Các loại sen đá Aeonium

Aeonium là một chi thực vật thuộc họ Crasssulaceae. Chúng có khoảng 35 loài thực vật mọng nước khác nhau, với đặc điểm là những chiếc lá xếp thành hình dạng giống như những bông hoa.

Các loại sen đá Aeonium thường có tốc độ phát triển khá chậm, và có thể mất tới 5 năm thì mới thành hình bông hoàn toàn.

2 – Các loại sen đá Agave

Agave (hay chi thùa) là một chi thực vật nằm trong họ Asparagaceae. Lá mọng nước, xếp thành hình hoa, nhọn tại phần đầu, có gai trên lá.

Do có rất nhiều loài nằm trong chi này, nên tùy theo hình dáng mà người ta sẽ có cách gọi tên khác nhau. Một số giống Agave có kích thước nhỏ thì được gọi sen đá dứa.

Những loài thực vật trong chi Agave có kích lơn hơn thì được gọi là cây thùa, cũng có tác dụng làm cảnh trang trí sân vườn.

các loại sen đá avage
các loại sen đá crassulas

3 – Các loại sen đá Crassula

Crassula là chữ viết tắt của “Crassus” trong tiếng Latin, có nghĩa là tính chất mập mập, dày thịt hoặc béo. Nó được đặt tên như vậy là để mô tả bản chất lá của các loài thuộc chi này.

Chi Crassula thuộc họ lá bỏng (Crassulaceae). Chúng có số lượng loài đông đảo, với hơn 300 loài, và tập trung chủ yếu tài các vùng ôn đới và nhiệt đới. Người ta phát hiện các loài trong chi Crassula phân bố chủ yếu tại miền nam Châu Phi.

Một số loại sen đá thuộc chi này tại Việt Nam có thể kể đến như sen đá ngọc bích, sen đá ống điếu, sen đá xiên thịt,..

4 – Các loại sen đá Echeveria

Một số bài viết cho rằng sen đá là chi Echeveria, thuộc họ lá bỏng, là bởi đa phần các giống sen đá trên thị trường hiện nay nằm trong chi này.

Chúng sở hữu nhiều kiểu dáng đẹp mắt, với những chiếc lá mọng nước, được xếp lại với nhau tạo thành hình bông hoa, và cũng có rất nhiều màu sắc sặc sỡ khác nhau.

Nguồn gốc của chi Echeveria từ các vùng bán sa mạc của Trung Mỹ. Sau đó, nhờ vào kiểu dáng đẹp mắt và đa dạng đã giúp nó dần trở thành giống cây phổ biến, được yêu thích khắp nơi trên thế giới.

các loại sen đá Echeverias
các loại sen đá Graptopetalum

5 – Các loại sen đá Graptopetalum

Graptopetalum là một chi thực vật nằm trong họ lá bỏng, có nguồn gốc từ các vùng bán sa mạc Nam Mỹ. Đa số các loại sen đá trong chi Graptopetalum có mối quan hệ “họ hàng” rất gần với chi Echeveria, đến mức có thể lai tạo giữa hai loài này với nhau.

Các loài sen đá trong chi Graptopetalum có lá mũm mĩm, và dày hơn đáng kể so với các lá sen đá trong chi Echeveria.

Nhìn chung thì các giống sen đá chi Graptopetalum rất giống với sen đá trong chi chi Echeveria. Tuy nhiên, hình dáng của Graptopetalum lại giống hình ngôi sao hơn, và có thân cây phát triển ngày càng dài ra.

6 – Các loại sen đá Haworthia

Với hình dáng mọng nước, tươi sáng, và giống bông hoa nên các loài trong chi Haworthia thường được gọi với các tên như là sen đá kim cương, sen đá dạ quang hay sen đá ngọc,…

Trên thực tế các loài sen đá trong chi Haworthia thuộc họ Asphodeloideae, chứ không phải họ lá bỏng như một số loại sen đá trên. Chúng có nguồn gốc từ Nam Phi, và hầu hết các loài sen đá Haworthia đều có kích thước khá nhỏ nhắn.

Nếu xét về “gia phả” thì sen đá Haworthia có mối quan hệ gần hơn với chi Aloe (họ nha đam), có thể phát triển mà không cần nhiều ánh sáng.

6 cac loai sen da Haworthia
7 cac loai sen da sedum

7 – Các loại sen đá Sedum

Sedum là một chi thực vật lớn trong họ lá bỏng, chúng có tới 600 loài khác nhau, với đủ các kiểu dáng khác nhau như là loại cây lâu năm, cây thân thảo hay thân bụi.

Đa số các loài sen đá Sedum đều có lá nhỏ, mọng nước và mọc thành bụi thấp. Tuy ràng có lá nhỏ nhưng chúng có hình dáng rất bắt mắt, nhiều màu sắc, tương sáng và có “số đông”.

Các loài sen đá thuộc chi Sedum có sức sống rất mãnh liệt, và được xem là loài sen đá khỏe nhất trong các loại sen đá. Chúng có thể sống tốt trong những vùng đất khô hạn, nghèo dinh dưỡng, đất xấu và chịu được nắng nóng.

8 – Các loại sen đá Sempervivum

Sempervivum là một chi thực vật thuộc họ lá bỏng, có khoảng 40 loài thực vật có trong chi này. Chúng thường có hình dáng tròn đều, với lá mọng nước xếp tròn quanh tâm trông như một đóa hoa sen. 

Chính vì vậy hình dáng này mà nó được liên tưởng như như phật bà quan âm nghìn mắt, nghìn tay. Tên gọi sen đá phật bà cũng xuất phát từ vẻ đẹp thuần khiết này.

Ngoài ra, từ ‘Sempervivum’ trong tiếng Latinh có nghĩa là ‘mãi mãi tồn tại’. Còn trong tiếng Anh gọi là Houseleek nghĩa là những loại cây có xu hướng mọc trong vài góc nhà.

các loại sen đá sempervivum
9 cac loai sen da Sinocrassula

9 – Các loại sen đá Sinocrassula

Là một chi thực vật nhỏ nằm trong họ lá bỏng, chi Sinocrassula chỉ có khoảng 13 loài thực vật. Chúng có nguồn gốc từ các khu vực miền nam Châu Á, đặc biệt là tại tỉnh Vân Nam, Trung Quốc.

Các loại sen đá Sinocrassula thường sống trên các vách núi, có độ cao từ 2500 đến 2700m so với mực nước biển. Với bộ khỏe giúp giữ chúng trên những khe nứt của núi đá.

Trong tiếng Trung Quốc, sen đá Sinocrassula được gọi là thạch liên, cũng có nghĩa là sen đá. Còn tại Việt Nam chúng được gọi là sen đá nhím, do có kiểu dáng lá khá gai góc.

10 – Các loại sen đá Cotyledon

Cotyledon là một chi bao gồm nhiều loại cây bụi lâu năm có lá và thân cây mọng nước có nguồn gốc từ Nam Phi và bán đảo Ả Rập. Các loài xương rồng một lá mầm thường có hoa hình ống màu cam hoặc hồng cá hồi với đầu cánh hoa cuộn tròn nở vào mùa hè.

cây lá mầm là loại cây nhỏ đáng yêu đến cây bụi cỡ trung bình đến 2m. Tất cả đều có lá mọng nước và thân dày. Tên gọi Cotyledon bắt nguồn từ hai chiếc lá đầu tiên mà hạt cây hai lá mầm có sau khi nảy mầm.

Điều đó xuất hiện như đối diện với các lá tròn có thịt lớn. Chịu hạn tốt, dễ trồng ngoài trời hoặc làm cây trồng trong thùng. Cotyledon là một loại cây mọng nước tuyệt vời cho những người mới bắt đầu trồng.

10 cac loai sen da cotyledon
11 cac loai sen da Kalanchoe

11 – Các loại sen đá Kalanchoe

Kalanchoe là một chi thực vật có khoảng hơn 100 loài khác nhau. Đa phần các giống Kalanchoe có khẳ năng chịu hạn rất tốt. Và nó là dòng đá rất được ưu chuộng vì có rất nhiều màu sắc sặc rỡ.

Màu sắc của các giống sen đá Kalanchoe khá đa dạng, từ đỏ, hồng sang vàng, trắng. Và cũng như các loài sen đá khác, dòng này không quá khó để chăm sóc, chỉ lưu ý ở mức độ nước hợp lý cho cây phát triển tốt, đặc biệt là các ngày mưa ẩm ướt.

12 – Các loại sen đá Lithop

Lipthos là một chi thực vật nằm trong họ Aizoaceae. Trong tiếng Hy Lạp thì cụm từ “Lithop” có nghĩa là bề mặt giống với đá. Cho nên đôi lúc bạn sẽ dễ nhầm lẫn chúng với đá sỏi trên ven đường.

Tại nước ta thì các giống sen đá Lithops được gọi với các tên như là sinh thạch, sen đá mông, thạch lan, hoa đá, hoa sỏi,…

12 cac loai sen da lithop

IV – Hưỡng dẫn kỹ chăm sóc cơ bản.

Đa phần các giống sen đá có nguồn gốc từ các vùng khô cằn như sa mạc, bán sa mạc hoặc thảo nguyên. Do đó, các loại sen đá có khả năng tích trữ nước để giúp chúng sống xót qua những đợt khô hạn kéo dài. Như bạn đã thấy, trên thế giới có rất nhiều loại sen đá nên mỗi loại sẽ có một đặc tính khác nhau.

Do đó, bạn nên tìm hiểu về cách chăm sóc cho cụ thể một loài. Tuy nhiên, giữa các loại sen đá, đều là thực vật mọng nước (Succulent Plant), vẫn có một vài đặc tính chung nên bạn có thể tham khảo qua về cách chăm sóc cơ bản dưới đây.

1 – Tưới nước

Việc cung cấp nước cho cây cối trông có vẻ đơn giản, thế nhưng nguyên nhân trồng sen đá bị chết phần lớn đến từ cách mà người chơi tưới nước. Khi được tưới nước đầy đủ và đúng cách, cây sen đá luôn khỏe mạnh. Ngược lại, nếu bạn không hiểu về loại sen đá của mình đang trồng, tưới quá nhiều hoặc quá ít thì cũng sẽ bị úng rễ, khô héo và chết dần.

Cách đơn giản để biết được thời điểm nào nên tưới cho sen đá chính là đợi cho đất trong chậu khô hẳn rồi mới tưới. Việc để cho đất khô hẳn rồi tưới sẽ giúp kích thích cây phát triển rễ tốt hơn.

Mỗi lần tưới nước phải tưới đều toàn bộ chậu, tưới thật đẫm để đảm bảo đất trong chậu đã ướt hết. Nếu tưới ít quá cây sẽ không đủ nước cho rễ phát triển duy dần và bị chết. Lưu ý tránh tưới nước lên lá vì đọng nước làm hỏng cây

2 – Ánh sáng

Ánh sáng là quan trọng nhất (là thức ăn của cây) và là điều kiện quyết định lượng nước mà bạn tưới cho cây. Khi cây được ăn sáng càng đầy đủ, chúng càng khỏe, tuy nhiên chúng cần thêm nước để có sức ăn. Giống như con người, khi phơi nắng hoặc trời nóng chúng ta sẽ mất nước nhiều hơn và cần uống nhiều nước hơn, ngược lại.

Cây cũng vậy, nếu đặt cây chỗ đủ sáng, việc tưới nước sẽ trở nên dễ dàng hơn vì lúc này cây sử dụng nước nhiều, khả năng thối rễ do dư thừa nước sẽ được giảm thiểu đáng kể. Tuy nhiên, đa phần chúng ta đều đặt cây trong nhà và thiếu sáng, vì vậy đôi khi bạn tưới ít nhưng do cây đang chưa khát, rễ không hút nước trong đất nên có thể sẽ úng.

Đó là lý do đất trồng đóng vai trò vô cùng quan trọng để hạn chế tối đa tình trạng dư nước trong đất. Hơn cả, bạn cần biết lúc nào cần tưới, chứ không nên tưới theo lịch vì thời tiết và độ ẩm không khí mỗi lúc một khác.

3 – Giá thể (đất trồng)

Các loại sen đá đều có sức sống rất mãnh liệt, nhưng khi thay đổi môi trường sống, chúng không còn giữ được “phong độ” mà trở nên mong manh và dễ chết. Do đó, nếu muốn trồng sen đá khỏe mạnh thì bạn cần phải mô tả môi trường sống phù hợp với nó.

Giá thể cho sen đá chính là yếu tố quan trọng bạn đầu giúp cho cây sen đá có thể sống khỏe mạnh. Những yếu tố cần thiết để tạo ra môi trường phù hợp cho sen đá như là thoát nước tốt, thoát nhiệt tốt (nếu ở xứ nóng) và tơi xốp.

4 – Dinh dưỡng

Đa phần các loại sen đá không cần quá nhiều dinh dưỡng, chỉ nên bổ sung nhiều trong giai đoạn vào mùa sinh sản của sen đá, tránh bón phân vào mùa sen ngủ sẽ khiến dư dinh dưỡng và sen dễ bị nấm hoặc ngộ độc)

Team MOW Garden

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *